NAVENDA NÛÇEYAN - Îngilistanê, Tûgaya Sultan Suleyman Şah û fermandarê wê Ebu Emşe, Tûgaya Hamza û fermandarê wê Seyf Bulad û Tûgaya Sultan Murad ên Hikûmeta Demkî ji "artêşa" nû re entegre kirine û li gel komkujiyên li ser Elewiyan tên naskirin, xistin lîsteya pêkanînan.
Piştî hilweşîna rejîma BAAS’ê ya 8’ê Kanûnê, hatibû diyarkirin ku Heyet Tahrir uş Şam (HTŞ) û komên paramîlîter ên girêdayî wê yên di bin serokatiya Serokê Hikûmeta Demkî ya Sûriyeyê Ahmed el Şara (Colani) de di serî de Elewî û Durzî li dijî gelên cuda êrîşên giran pêk anîne. Li hemberî van komkujiyên li pêşiya çavê hemû cîhanê kirin, nerazîbûnên navneteweyî bilind bûn û Îngilistan bû yek ji wan welatên biryara pêkanînê standiye.
Hikûmeta Îngilistanê da zanîn ku wê Tûgaya Sultan Suleyman Şah û Tûgaya Sultan Murad û fermandarên wan ku rêveberiya demkî ya Sûriyeyê ew daxilî "artêşa" nû kirine, daxilî lîsteya pêkanînan kirine. Egerên pêkanînan jî weke binpêkirinên li dijî hiqûqa mirovahiya navneteweyî ya yên di pêvajoya şerê navxweyî de û komkujiyên di meha Adarê de yên li ser Elewiyan ên li peravên Sûriyeyê hatin nîşandan.
Li gorî nûçeya Reutersê komên berbehs berpirsiyarên kuştina nêzîkî 700 elewiyan e û hate bibîrxistin ku Neteweyên Yekbûyî jî beriya niha derbarê van avaniyan de biryara pêkanînê standibû.
TÛGAYÊN CEZA LI WAN HATIYE BIRÎN
Sê tûgayên SMO’yê yên ku roja îroyîn li Sûriyeya bakur û navîn beşa sereke ya artêşa Sûriyeyê pêk tînin û Tirkiye piştevaniyê dide wan Îngilistan ew xistine lîsteya pêkanînan ev in:
Tûgaya Sultan Suleyman Şah
Tûgaya Sultan Murad
Tûgaya Hamza
Di biryara ku li gel îmzeya Wezîrê Karên Derve yê Îngilistanê hate weşandin de, hate diyarkirin ku ji ber binpêkirinên li dijî Elewiyan ênli herêmên peravî ên Sûriyeyê li hin rayedarên di bin rêveberiya Serokê Hikûmeta Demkî ya Sûriyeyê de pêkanîn hatine sepandin. Hate îfadekirin biryar ji bo hin rayedar û kardêrên serdema Esad jî derbasdar e.
Navên di lîsteya pêkanînê de cih digirin û sûcdarkirinên derheqê wan de bi vî rengî hatin ragihandin:
Ebu Emşe (Muhammed Huseyîn el Casim): Ebu Emşe yê ku yek ji generalên pilebilind ê rêveberiya Sûriyeya nû ye, weke Fermandarê Tûgaya 62’yemîn wezîfedar e. Beriya niha fermandarê Artêşa Neteweyî ya Sûriyeyê (SMO) a Tirkiye piştgiriya dike û Tûgaya Sultan Suleyman Şah bû. Hate diyarkirin ku di Adara 20252an de beşdarî bûyerên tundiyê yên li herêmên peravî ên Sûriyeyê bûye û li ser sivîl û bi taybetî jî civaka Elewiyan înfazên kêfî pêk anîne.
Seyf Bulad Ebu Bekir (Seyf Polat): Seyf Polat ê ku di artêşa Sûriyeya nû de weke Fermandarê Tûgaya 76’emîn hate wezîfedarkirin, beriya niha di nava SMO’yê de cih girtiye û fermandarê Tûgaya Hamza bû. Hate destnîşankirin ku koma di bin rêveberiya Seyf Polat ê ku weke ‘’fermandarê Tirkan’’ tê naskirin de, tevahiya şerê navxweyî berpirsiyarê êşkence, xerac, koçberkirina bi darê zorê û bi taybetî jî binpêkirinên giran ên li herêmên Efrîn û Helebê ye.
Hate bibîrxistin ku komên ku her du fermandaran serokatiya wan kiriye, di nava avaniyn ku Tirkiye piştgiriyê dide wan de cih girtine û beşdarî operasyonên leşkerî yên ji aliyê Hêzên Çekdarî ên Tirk ku li Sûriyeyê bi rê ve birine bûne. Hate diyarkirin rêveberiya nû ya piştî hilweşîna desthilatdariya malbata Esad a 53 salî hate avakirin, ev kes weke fermandarên tûgayê tayîn kirine û rûtbeya tuxgeneraliyê daye wan.
SICILA TÛGAYA SULTAN MURAD
Hate destnîşankirin ku Tûgaya Sultan Murad jî beriya bidawîbûna desthilatdariya Esad beşdarî operasyonên li dijî gelê Kurd û Hêzên Sûriyeya Demokratîk (HSD) bûye û di vê pêvajoyê de êşkence, binçavkirinên kêfî, windakirina bi darê zorê û li dijî girtiyan miameleya xirab pêk anine.
SEDEM: KOMKUJIYÊN LI SER ELEWIYAN
Di daxuyaniya ku li ser malpera fermî ya hikûmeta Îngilistanê hate weşandin de hate diyarkirin ku pêkanîn ji ber sûcên di serdema şerê navxweyî yê Sûriyeyê de hatine kirin hem jî ji ber bûyerên li bajarên Lazkiye û Tartûs û herêmên peravî yên Sûriyeyê yên di destpêka îsal de hatine sepandin.
ÎNGILISTAN: PEYAMEKE EŞKERE YE
DI daxuyaniyê de nêrînên Wezîrê Karên Derve Yvette Coper cih girtin û Coper diyar kir ku pêkanîn peyameke eşkere ye û ev yek anîn ziman:
Li Sûriyeyê ji bo çareseriyeke siyasî ya berdewam û serkeftî ji aliyê hemû Sûriyeyîyan ve hesabdayîn û edalet gelekî girîng in. Îro, em pêkanînan li kes û saziyên ku beşdarî bûyerên tundiyê yên li ser welatiyên sivîl bûne, disepînin. Ev pêkanîn, ji kesên ku hewl didin pêşeroja aşitiyane û aram a hemû Sûriyeyiyan sabote dikin re peymaneke eşkere ye.’’
