AMED - SAMER'in araştırmasına göre DEM Parti seçmenin yüzde 97.2'si Meclis Komisyonu'nun İmralı ziyaretlerini sürdürmesini istiyor. Aynı seçmen grubunun yüzde 87'si CHP'nin İmralı ziyaretine üye vermemesini olumsuz gördü.
SAMER Saha Araştırmaları Merkezi, devam eden süreci, Kürt meselesini, siyasal temsili, barış beklentisini Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) seçmenine sordu. "DEM Parti Seçmeninin Gündeme Dair Tutum ve Beklentileri Raporu" adıyla raporlaştırılan saha araştırması, 23 kentte bin 655 DEM Parti seçmeniyle gerçekleştirildi. Araştırma grubunun yüzde 74,3'ü erkek, yüzde 25,3'ü kadın ve yüzde 0,4'ü LGBTQ+ bireylerinden oluştu.
YÜZDE 96 'YİNE DEM PARTİ'YE OY VERİRİM' DEDİ
"Kendinizi etnik olarak nasıl tanımlarsınız?" sorusuna görüşmecilerin yüzde 94,6'sı "Kürt", yüzde 4,4'ü "Türk" yanıtını verdi, yüzde 1'in altında diğer etnik kimliklerden olduğunu belirtti.
DEM Parti seçmeni olan yurttaşlara sorulan "Bu pazar seçim olsa hangi partiye oy verirsiniz?" sorusuna görüşmecilerin yüzde 96,3'ü yine "DEM Parti", yüzde 1,9'u "Oy kullanmayacağım" dedi. Diğer partileri oy vereceğini söyleyenlerin oranı ise yüzde 1'in altında kaldı.
Araştırmada, "Yeni çözüm sürecini takip ediyor musunuz?" sorusuna katılımcıların yüzde 99,5'i "Evet", yüzde 0,5'i "Hayır" yanıtını verdi.
'YÜZDE 55,6 SÜREÇ HAKKINDA ORTA DÜZEYDE BİLGİ SAHİBİ'
"Yeni çözüm süreci hakkında ne kadar bilgi sahibisiniz?" sorusuna araştırmaya katılanların yüzde 55,6'sı "Yeni çözüm süreci hakkında orta düzeyde bilgi sahibiyim", yüzde 34,5'i "Çok bilgi sahibi", yüzde 9'u "Az bilgi sahibi", yüzde 0,9'u "Hiç bilgi sahibi değilim" yanıtını verdi. Bu soruya "Çok bilgi sahibiyim" yanıtını verenlerin yüzde 37,1'ini "Kadınlar" oldu. Aynı soruya olumlu yanıt verenlerin çoğunluğu 18-34 yaş grubundan geldi.
'CHP'NİN KARARI SERT BİÇİMDE OLUMSUZ DEĞERLENDİRİLDİ'
"TBMM'de kurulan Millî Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonunun İmralı Heyetine CHP'nin temsilci vermemesini nasıl değerlendiriyorsunuz?" sorusuna görüşmecilerin yüzde 59,9'u "Çok olumsuz", yüzde 27,1'i "Olumsuz", yüzde 4,7'si "Çok olumlu", yüzde 4,2'si "Olumlu", yüzde 3,3'ü "Kararsız" ve yüzde 0,8'i "Bilgim yok" yanıtlarını verdi. "Çok olumsuz" yanıtını en çok veren grubun yüzde 64,5 oranıyla "0-22.104 TL gelire sahip olan katılımcılar olduğu belirtildi. Raporda bu durumun CHP'nin temsilci vermeme kararının "sert biçimde olumsuz değerlendirdiğini" gösterdiğine dikkat çekildi.
YÜZDE 95 CHP TEMSİLCİ VERMELİ DEDİ
Araştırma grubuna yöneltilen "Sizce CHP İmralı Heyetine temsilci vermeli miydi?" sorusuna görüşmecilerin yüzde 94,9'u "Evet", yüzde 2,4'ü "Hayır" ve yüzde 2,7'si "Kararsızım" yanıtlarını verdi. Bu sonuç raporda, katılımcıların çok büyük bir çoğunluğunun çözüm sürecinin çok aktörlü yürütülmesi gerektiği görüşünü benimsediğine işaret edildi.
İMRALI ZİYARETİNE DESTEK TAM
Araştırma grubuna yöneltilen "TBMM'de kurulan komisyonun İmralı'ya gitmesini nasıl değerlendiriyorsunuz?" sorusuna görüşmecilerin yüzde 80,7'si "Çok olumlu", yüzde 16,7'si "Olumlu", yüzde 0,2'si "Çok olumsuz", yüzde 0,5'i "Olumsuz" ve yüzde 1,9'u "Kararsız" yanıtını verdi.
Araştırmada katılımcıların bu yanıtlar, "İmralı ziyaretinin DEM Partiye oy veren katılımcılar tarafından çok geniş bir mutabakatla desteklendiği" olarak değerlendirildi.
ZİYARETLER SÜRDÜRÜLMELİ
Araştırma grubuna yöneltilen "Sizce komisyon İmralı ziyaretlerini sürdürmeli mi?" sorusuna görüşmecilerin yüzde 97,2'si "Evet", yüzde 0,8'i "Hayır" ve yüzde 2'si "Kararsızım" yanıtlarını verdi.
"Sürecin başarılı sonuçlanacağını düşünüyor musunuz?" sorusuna görüşmecilerin yüzde 53,2'si "Evet", yüzde 38,7'si "Kısmen", yüzde 8'i "Hayır" yanıtlarını verdi. Araştırmada bu dağılım, "katılımcıların genel olarak iyimser bir beklentiye sahip olduğunu, ancak belirli bir oranın sürecin seyrine bağlı olarak koşullu bir umut taşıdığını gösterdiği" şeklinde yorumlandı.
SÜRECİN İLERLEMESİ İÇİN YAPILMASI GEREKENLER
Araştırma grubuna yöneltilen açık uçlu bırakılan "Sürecin olumlu ilerleyebilmesi için sizce bundan sonra öncelikli olarak neler yapılmalı?" sorusuna gelen yanıtlar da dikkat çekti. Katılımcıların yüzde 12,3'ü "Başta hasta tutsaklar olmak üzere tüm siyasi tutsakların bırakılması", yüzde 8,3'ü "Abdullah Öcalan serbest bırakılmalı", yüzde 7,4'ü "Kürt sorununun çözümü için yasal/anayasal düzenlemeler yapılmalı", yüzde 6,5'i "Anadilde eğitim imkânı sağlanmalı/Kürt dili ve kültürü önündeki engeller kaldırılmalı" yüzde 4,8'i "Demokratikleşme adımları bir an önce atılmalı", yüzde 4,8'i "Kürt kimliği anayasal güvence altına alınmalı", yüzde 4,3'ü "Anayasa değişikliği", yüzde 4'ü "Kayyumlar geri çekilmeli", yüzde 3,5'i "Devlet somut adımlarla sürecin ilerlemesini sağlamalı" yanıtını verdi.
ROL VE SORUMLULUK ORANLARI ÇOK YAKIN
Araştırma grubuna yöneltilen "Barış ve çözüm sürecinin ilerlemesi için öncelikli rol ve sorumluluk hangi kuruma/kime düşüyor?" sorusu soruldu. Katılımcıların yüzde 14,3'ü AKP'nin, yüzde 13,4'ü devletin, yüzde 12'sinin Abdullah Öcalan'ın, yüzde 11,5'i MHP'nin yüzde 11,5 DEM Parti'nin sürecin ilerlemesinde kritik rol üstlenmesi gereken aktörler olduğunu belirtti. Söz konusu dağılım, araştırmada "Bu dağılım, kamuoyunun çözüm sürecinin yeniden canlanması ve başarıya ulaşması için hem devlet kanadının hem de Kürt siyasi hareketinin etkili, samimi ve koordineli bir tutum geliştirmesi gerektiğine inandığını göstermektedir. Ayrıca katılımcıların rol paylaşımını yalnızca tek bir aktöre yüklemediği, birden fazla yanıtlar vererek çok aktörlü bir sorumluluk alanı çizdiği görülmektedir" diye yorumlandı.
MA / Müjdat Can